นี่คือวิธีแยกแยะระหว่างชนิดของไฝที่เป็นอันตรายและปกติ!

ไฝสามารถปรากฏได้ตั้งแต่เด็กจนโต ไฝที่ปรากฏสามารถอยู่ได้ตลอดชีวิตหรือเปลี่ยนแปลงแล้วหายไป การเปลี่ยนแปลงบางอย่างในไฝเป็นเรื่องปกติ แต่ยังมีการเปลี่ยนแปลงที่อาจบ่งบอกถึงมะเร็งผิวหนังได้ ดังนั้นคุณควรเรียนรู้ที่จะรู้จักไฝที่เป็นอันตรายและตัวตุ่นปกติเพื่อให้ตื่นตัวมากขึ้น

ประเภทของไฝและความเสี่ยงของโมลที่เป็นอันตราย

ไฝเกิดขึ้นจากการเจริญเติบโตของเมลาโนไซต์ (เซลล์ที่สร้างสีผิว) ที่สะสมอยู่ในบริเวณเล็กๆ ของผิวหนัง มีโมลหลายประเภทที่สามารถเกิดขึ้นได้:

1. ไฝแต่กำเนิด

ไฝที่มีมาแต่กำเนิดหรือที่เรียกว่าปานอาจมีขนาด รูปร่าง และสีแตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไป ไฝเหล่านี้มีขนาดเล็ก ทรงกลม สามารถล้างออกด้วยผิวหนังหรือยกขึ้นเล็กน้อย และสีอาจเป็นสีดำ สีน้ำตาลอ่อน สีน้ำตาลเข้ม และสีแดง เมื่อไฝมีขนาดใหญ่ ความเสี่ยงที่ไฝจะกลายเป็นไฝอันตรายเมื่อโตเต็มวัยก็จะยิ่งสูงขึ้น ดังนั้นควรตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงขนาด รูปร่าง และสีของปานขนาดใหญ่โดยแพทย์

2. ไฝธรรมดา

คนที่มีสีผิวอ่อนสามารถมีไฝทั่วร่างกายได้ถึง 40 ตัว ไฝประเภทนี้จะปรากฏหลังคลอดจนกระทั่งบุคคลอายุ 20 ปี ลักษณะของโมลเหล่านี้โดยทั่วไป ได้แก่ :

• มีรูปร่างกลมหรือวงรี
• แบนหรือยกขึ้นเล็กน้อยจากผิว
• พื้นผิวของไฝอาจเรียบหรือหยาบ และบางครั้งอาจมีเส้นผมงอกขึ้นมา
• ขนาดเล็กและไม่เปลี่ยนแปลง
• ประกอบด้วยสีเดียวเท่านั้น อาจเป็นสีดำ สีน้ำตาล สีแดง สีชมพู หรือสีน้ำเงิน

ผู้ที่มีไฝปกติมากกว่า 50 ตัว กล่าวกันว่ามีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นมะเร็งผิวหนัง

3. ไฝผิดปกติ

ไฝที่ผิดปรกติคือไฝที่มีรูปร่างหน้าตาน่าเกลียด ต่างจากโมลทั่วไป ไฝนี้มีลักษณะดังต่อไปนี้:

• รูปร่างผิดปกติ
• พื้นผิวมีความหยาบกร้าน
• ขนาดมีขนาดใหญ่โดยทั่วไปมากกว่า 6 มิลลิเมตร
• สีผสมกันมักจะเป็นสีน้ำตาลและสีแดง

แม้ว่าไฝที่ผิดปกติจะมีน้อยมากที่ใบหน้า แต่ไฝประเภทนี้ก็มีความเสี่ยงที่จะกลายเป็นไฝที่อันตรายมากกว่า ไฝเหล่านี้สามารถเพิ่มปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณมีไฝผิดปกติมากกว่า 4 ตัว และมีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งผิวหนัง มีหลายปัจจัยที่สามารถเพิ่มศักยภาพของไฝที่ผิดปรกติที่จะปรากฏขึ้น เริ่มจากกระบวนการชราภาพ สีผิวอ่อน ประวัติครอบครัวมีไฝผิดปกติ การได้รับแสงแดดบ่อยครั้ง การกลายพันธุ์ทางพันธุกรรม และปฏิกิริยาต่อการใช้ยาบางชนิด [[บทความที่เกี่ยวข้อง]] ไฝที่เพิ่งปรากฏในวัยผู้ใหญ่ (โดยเฉพาะอายุมากกว่า 25 ปี) มีแนวโน้มที่จะกลายเป็นไฝที่อันตรายมากกว่า จากการศึกษาทางการแพทย์พบว่า 70% ของผู้ป่วยมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมาเริ่มต้นจากการปรากฏตัวของไฝใหม่ในวัยผู้ใหญ่ นอกจากปัจจัยด้านอายุแล้ว ไฝที่มีลักษณะแตกต่างจากไฝอื่นๆ บนร่างกายของคุณก็มีโอกาสที่จะกลายเป็นมะเร็งได้เช่นกัน ตรวจสอบและสังเกตลักษณะที่ปรากฏของไฝบนผิวหนังบริเวณที่มักโดนแสงแดด เช่น ใบหน้า คอ หู มือ เท้า

ใช้หลักการ ABCDE เพื่อระบุตัวตุ่นที่เป็นอันตราย

ในการแยกแยะโมลปกติออกจากโมลที่เป็นอันตราย คุณสามารถจำหลักการ ABCDE ได้ หลักการ ABCDE นี้คืออะไรกันแน่?

• ไม่สมมาตร : ไฝที่เป็นอันตรายจะมีรูปร่างไม่สมมาตร อาจเป็นได้ว่าครึ่งหนึ่งของรูปร่างแตกต่างจากอีกครึ่งหนึ่ง
• ชายแดน : ไฝที่เป็นอันตรายมีขอบที่ไม่ชัดเจนและไม่สม่ำเสมอบนผิวหนัง
• สี : ไฝอันตรายไม่ได้มีแค่สีเดียว สามารถผสมสีได้ระหว่างสีน้ำตาล สีดำ สีแดง และสีขาว
• เส้นผ่านศูนย์กลาง : ขนาดของไฝอันตรายมักจะใหญ่กว่า 0.5 ซม.
• วิวัฒนาการ : ไฝเปลี่ยนรูปร่าง ขนาด และสี

ปรึกษาแพทย์ทันทีหากมีอาการ ABCDE เกิดขึ้นในตุ่นของคุณ แพทย์จะทำการเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ (biopsy) จากไฝเพื่อตรวจสอบว่าไฝนี้เป็นอันตรายจริงหรือไม่ หากตรวจพบอย่างรวดเร็ว การดำเนินการคือเอาไฝและผิวหนังเล็กน้อยรอบๆ ออก เพื่อป้องกันไม่ให้เติบโตเป็นมะเร็ง อย่างไรก็ตาม ไฝที่เป็นอันตรายสามารถกลับมาเติบโตบนผิวหนังเดียวกันหรือบริเวณอื่นๆ ได้ เพื่อที่คุณจะต้องระแวดระวัง